Το (ελληνικό) σχέδιο «Αγια-Σοφιά»

 

Διαβήματα για να επιστρέψει στο προηγούμενο, μνημειακό καθεστώς της

 

Αντώνη Αντωνόπουλου

Κλιμακώνει η Ελλάδα τις διπλωματικές ενέργειες για την επιστροφή της Αγια-Σοφιάς και της Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη στο προηγούμενο, μνημειακό καθεστώς. Κομβικό σημείο για περαιτέρω εξελίξεις θεωρείται ο ερχόμενος Ιούλιος, όταν θα συγκληθεί η Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς.

Λίγες ώρες πριν από την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών στη χώρα μας, ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας Νίκος Δένδιας με έγγραφο που κατέθεσε στη Βουλή, απαντώντας σε σχετική ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, έστελνε αυστηρό μήνυμα στη γειτονική χώρα, κάνοντας λόγο για καιροσκοπικές ενέργειες. Στο σχετικό έγγραφο ο κ. Δένδιας, αφού αναφέρει λεπτομερώς τις ενέργειες που έχει κάνει η ελληνική πλευρά μέχρι τώρα, υπογραμμίζει ότι «εν όψει της σύγκλησης της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς τον προσεχή Ιούλιο τ.ε., συνεχίζονται οι άοκνες προσπάθειες ανάδειξης του ζητήματος με την ίδια ένταση και νέο γύρο διαβημάτων, προκειμένου να ευαισθητοποιηθεί η διεθνής κοινότητα στην ανάγκη να προστατευτούν τα εμβληματικά μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς, η Αγία Σοφία και η Μονή της Χώρας, από πολιτικούς καιροσκοπισμούς , τονίζοντας ότι είναι επείγουσα και αναγκαία η επιστροφή στο προηγούμενο καθεστώς των μνημείων, καθώς εκφράζει τη μοναδική οικουμενική αξία τους ως συμβόλων διαθρησκειακής και ειρηνικής συνύπαρξης λαών, μακριά από πρακτικές που θυμίζουν άλλες εποχές μισαλλοδοξίας και οπισθοδρόμησης».

Από το ύφος του περιεχομένου του συγκεκριμένου εγγράφου αλλά και τη χρονική συγκυρία που επελέγη για να σταλεί στη Βουλή το συγκεκριμένο σημείωμα θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι το ζήτημα αυτό «βρισκόταν ψηλά» στην ατζέντα των θεμάτων που συζήτησαν οι κ.κ. Δένδιας – Τσαβούσογλου.

Στο πλαίσιο της προσπάθειας να διατηρηθεί ενεργό το ενδιαφέρον της παγκόσμιας κοινότητας μέχρι τη σύγκληση της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς αλλά και να αξιοποιηθεί επαρκώς ο ενδιάμεσος χρόνος, όπως αναφέρεται στο εν λόγω έγγραφο, ο κ. Δένδιας ζήτησε «τη διενέργεια διαβημάτων των Διπλωματικών Αρχών μας (23/10/2020), με παράλληλη επίδοση συνοπτικού, ενημερωτικού “non-paper” εστιάζοντας στα κράτη-μέλη Διεθνών Οργανισμών με θεματολογία συναφή με το ζήτημα και όπου θα μπορούσε να αναδειχθεί το θέμα καταλλήλως (UNESCO, Ηνωμένα  ́Έθνη και Συμβούλιο της Ευρώπης). Αξίζει να σημειωθεί πως, μεταξύ άλλων, στις 21/10/20 η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης υιοθέτησε Σύσταση, στην οποία, αν και δεν αναφέρεται ρητώς η περίπτωση της Αγίας Σοφίας.

Παρα ταύτα, οι προτάσεις της ελληνικής πλευράς έχουν επαρκώς ενσωματωθεί και το εν λόγω κείμενο ικανοποιεί εν προκειμένω τις

Ελληνικές θέσεις». Στο μεταξύ, με την παραίνεση της ελληνικής πλευράς η γενική διευθύντρια του Εκτελεστικού Συμβουλίου της UNESCO κ. Azoulay είχε στείλει στην Κωνσταντινούπολη δύο φορές τον ειδικό απεσταλμένο της UNE- SCO, κ. Mounir Bouchenaki, προκειμένου να προβεί σε επιτόπου αυτοψία (05 – 09/20/2020 και 28/01 – 03/02/2021) για να εξετάσει τις συνέπειες των τουρκικών αποφάσεων λόγω αλλαγής χρήσης της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας. Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο ρόλος του γενικού γραμματέα Δημόσιας

Διπλωματίας και Απόδημου Ελληνισμού Ιωάννη Χρυσουλάκη, ο οποίος ανέλαβε τον συντονισμό και την προώθηση δράσεων των φορέων της Ομογένειας για την προβολή των θέσεων της χώρας, πέραν των Ελληνοτουρκικών και, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Δένδιας, συνέβαλε «στην ανάδειξη του ζητήματος της αλλοίωσης του χαρακτήρα της Αγίας Σοφίας ως μνημείου/μουσείου από την προκλητική και παράνομη απόφαση της Τουρκίας να τη μετατρέψει σε τέμενος».

Ειδικότερα, επιμελήθηκε την προώθηση σχετικών ψηφισμάτων ομογενειακών οργανώσεων στη Βόρεια και Νότια Αμερική και την ευ- ρύτερη δημοσιοποίηση τους παγκοσμίως, καθώς και την ενθάρρυνση ενεργειών, όπως η συγκέντρωση υπογραφών και η αποστολή επι- στολών ευαισθητοποίησης εκ μέρους παραγόντων της Ομογένειας προς τον πολιτικό, ακαδημαικό και δημοσιογραφικό κόσμο των χωρών διαμονής τους, μεταξύ αυτών και σχετικό κείμενο που υπογράφηκε από 44 ομογενειακές οργανώσεις με επικεφαλής τον μητροπολίτη Μπουένος Άιρες, με αποδέκτες σε 29 χώρες της Λατινικής Αμερικής.

Δένδιας: «Εμείς θα κρίνουμε πότε θα επεκταθούμε στα δώδεκα μίλια»

«Η επέκταση στα δώδεκα ναυτικά μίλια αποτελεί αποκλειστικό δικαίωμα της Ελλάδας και θα το πράξει όποτε αυτή το κρίνει σκόπιμο», διεμήνυσε στην Τουρκία ο Νίκος Δένδιας, μιλώντας στη διεθνή διάσκεψη περιφερει- ακής ανάπτυξης «Regional Growth Conference» στην Πάτρα.

Ο υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε «απαράδεκτο»  το casus belli Με το οποίο η Τουρκία απειλεί την Αθήνα, στην περίπτωση που κάνει χρήση του δικαιώματός της.

«Η επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα δώδεκα

μίλια είναι κυριαρχικό μας δικαίωμα. Θα το κάνει η

χώρα όταν νομίζει, όταν το κρίνει, όταν αυτό υπηρετεί

το εθνικό της συμφέρον. Η Τουρκία είναι η μόνη χώρα

στον πλανήτη που έχει απειλήσει με πόλεμο άλλη χώρα

εφόσον ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά της», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών και τόνισε ότι η Ελλάδα δεν θα ανεχτεί την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας, όπως εκδηλώθηκε το περασμένο καλοκαίρι.

Ο Νίκος Δένδιας αναφέρθηκε και στην πρόσφατη επίσκεψη του Τούρκου ομολόγου του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Αθήνα και στο φιλικό κλίμα που επικράτησε κατά τη συνάντησή τους. «Δεν πρέπει να ξεγελαστούμε από το ότι το κλίμα ήταν διαφορετικό στην τελευταία συνάντηση με τον κ. Τσαβούσογλου. Ήταν διαφορετικό διότι οι διαφορές μας είχαν ξεκάθαρα διατυπωθεί στον δημόσιο λόγο και πρέπει να σας πω ότι επαναλήφθηκαν και στο πλαίσιο αυτής της επίσκεψης», σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών, διευκρινίζοντας πως δεν πρέπει να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι οι ελληνοτουρκικές διαφορές λύθηκαν ως διά μαγείας. Μάλιστα, ο κ. Δένδιας τόνισε ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα η Ελλάδα να κάνει πίσω στις Εθνικές της θέσεις.

Για το Κυπριακό ,ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών κατηγόρησε την Τουρκία ότι βρίσκεται «εν απολύτως αδίκω» και τη συμβούλεψε να αποφύγει περαιτέρω προκλήσεις. «Ελπίζω ότι ο πρόεδρος Ερντογαν κατά την επίσκεψή του στη Κύπρο θα αποφύγει οτιδήποτε θα συνιστά πρόκληση, όχι μόνο προς την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά προς το Διεθνές Δίκαιο και την Ευρωπαϊκή Ένωση». Ο κ. Δένδιας εξέφρασε παράλληλα την ενόχληση της Αθήνας για την απόφαση της Γερμανίας να μην προσκαλέσει την ελληνική πλευρά στη διάσκέψη για τη Λιβύη, ενώ ζήτησε από την Αλβανία να εκπληρώσει στο ακέραιο τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, μεταξύ των οποίων και η προστασία της ελληνικής μειονότητας.

https://www.political.gr